ಹುರಿ ಮೀಸೆಯ ಒಡೆಯರು

Athree Book Center ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ three ಇದೆ ಅವಧಿಯ ಬಳಗದ ಆತ್ಮೀಯ, ಮಂಗಳೂರಿನ ಅತ್ರಿ ಬುಕ್ ಸೆಂಟರ್ ನ ಜಿ ಎನ್ ಅಶೋಕವರ್ಧನ ತಮ್ಮ ಹುರಿಮೀಸೆಗೆ ಹೆಸರಾದವರು. ತಮ್ಮ ಮೀಸೆ ಪುರಾಣವನ್ನು ಅವರೇ ಬರೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.

ಈಗ ನೋಡಿದರೆ ಅವರೊಬ್ಬರೇ ಏಕೆ ಜೊತೆಯ ಇನ್ನಿಬ್ಬರೂ ಮೀಸೆ ಮಹಾರಾಜರೇ. ತಂದೆ ಜಿ ಟಿ ನಾರಾಯಣರಾಯರು ತಮ್ಮ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನೇ ಹುರಿಮಾಡಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಈ ಮೂವರು ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮ ಮೀಸೆಗಳನ್ನೂ ಹುರಿ ಮಾಡಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.

ಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಪರದಾಟ

‘ಹಿಂದೊಮ್ಮೆ ಸೈಕಲ್ ಜತೆಗೆ ಪ್ರಪಂಚ ಸುತ್ತಿದೆ. ಹಕ್ಕಿಯಂತೆ ಹಾರುವ ಆಸೆಯಲ್ಲಿ ಯಡವಟ್ಟಾಗಿ ಬೆನ್ನೆಲುಬು ಡಮಾರ್. ಸದಾ ಬಾಧಿಸುವ ನೋವು ಮರೆಯಲು ಹಾಗೂ ಅನಿಸಿಕೆಗಳ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಈ ಬರವಣಿಕೆ. ಈಗ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಅಡಿಕೆ ಕೃಷಿಕ. ವಂದನೆಗಳು’ ಎನ್ನುವ ಅನಂತಾಡಿ ಗೋವಿಂದ ಭಟ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ‘ಹಳ್ಳಿಯಿಂದ’ ಬ್ಲಾಗ್ ನಲ್ಲಿ ಹಂಚಿಕೊಂಡದ್ದು ಇಲ್ಲಿದೆ 

ನಾವು ಪರದೇಶಕ್ಕೆ ಹೋದಾಗ ಅಲ್ಲಿ ಸಂವಾದಕ್ಕೆ ದಾರಿಗಳೇನು ಎನ್ನುವುದು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಯಾತ್ರಿಗೂ ಗೊಂದಲಗಳಿರುತ್ತದೆ. ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಪ್ರಪಂಚದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಪರವಾಗಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವಂತಿದ್ದರೂ ಮದ್ಯ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೇರಿಕದಲ್ಲಿ ಸ್ಪಾನಿಶ್ ಬಾಷೆಯದೇ ಕಾರುಬಾರು. ಯುರೋಪಿನಲ್ಲೂ ಅವರವರ ಬಾಷೆಗೆ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯಾದರೂ ಇಂಗ್ಲೀಷಿನಲ್ಲಿ ವ್ಯವಹರಿಸಬಹುದು. ಕೆಲವರು ಪ್ರವಾಸಕ್ಕಾಗಿ ಬಾಷೆಯ phrase book ಹಿಡಕೊಂಡು ಹೋಗುವುದುಂಟು. ಆದರೆ ನಾನು ಅಂತಹ ಪುಸ್ತಕಗಳು ನಿಷ್ಪ್ರಯೋಜಕ ಎನ್ನುವ ನಿಲುವಿನವನು. ಕೈಸನ್ನೆಯಲ್ಲೇ ಸಾಕಷ್ಟು ಸಂವಾದ ಸಾದ್ಯ.

ಡೆನ್ಮಾರ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮೆ ಏಕಾಂಗಿಯಾಗಿ ವಾಸಿಸುವ ಅಜ್ಜಿಯಲ್ಲಿ ಅವರ ಮನೆಯ ಎದುರು ಹುಲ್ಲು ಹಾಸಿನಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಡೇರೆ ಹಾಕಿ ನಿದ್ದೆ ಮಾಡಬಹುದೇ ಎಂದು ಕೇಳಿದೆ. ಒಪ್ಪಿದರು. ಡೇರೆ ಎಬ್ಬಿಸಿದ ನಂತರ ತಿಂಡಿ ಕೊಡುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ಕೈಸನ್ನೆ ಮಾಡಿದರು. ಸಂಜೆಯ ಅಹಾರ ಕೊಟ್ಟರು. ನಂತರ ಸ್ನಾನಮಾಡುತ್ತಿಯಾ ಕೇಳಿ ಅವಕಾಶವನ್ನಿತ್ತರು. ಗೋಡೆಯಲ್ಲಿರುವ ಚಿತ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಅವರ ಮಕ್ಕಳ ಪರಿಚಯವಾಯಿತು. ಮರುದಿನ ಬೆಳಗ್ಗೆ ಡೇರೆ ಸುತ್ತಿಡುವಾಗ ಕರೆದು ಉಪಹಾರ ಕೊಟ್ಟರು. ನಮ್ಮ ಮಾತುಕಥೆಯೆಲ್ಲ ಕೈ ಸನ್ನೆಯಲ್ಲೇ ನಡೆಯಿತು. ಬಾಷೆ ಅರಿಯದಿರುವುದು ಕೊರತೆ ಅನ್ನಿಸಲೇ ಇಲ್ಲ.

ಜಪಾನಿನಲ್ಲಿ ನಾನು ಎನ್ನಲು ನಾವು ಎದೆ ತೋರುವಂತೆ ಅವರು ಮೂಗಿಗೆ ಬೊಟ್ಟು ಮಾಡಿ ತೋರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಒಮ್ಮೆ ಒಂದು ಗದ್ದೆಯ ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಡೇರೆ ಹಾಕಲು ಯೋಚಿಸುತ್ತಿರುವಾಗ ಒಂದು ಅಪ್ಪ ಮಗನ ಜತೆ ಕಂಡಿತು. ಗದ್ದೆ ಅವರದೇ ಅನಿಸಿ ನಾನು ಅವರ ಒಪ್ಪಿಗೆ ಕೇಳಿದೆ. ಅವರು ಮನೆಗೆ ಬಾ ಎಂದು ಸೈಕಲಿನಲ್ಲಿ ಅವರ ಕಾರನ್ನು ಹಿಂಬಾಲಿಸಲು ಹೇಳಿದರು. ಅಲ್ಲಿ ಆಗ ಹೈಸ್ಕೂಲ್ ಕೊನೆ ಹಂತದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಟೋಶಿಗೆ ಹೊರತು ಯಾರಿಗೂ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಬಾರದು. ಮರುದಿನ ಬೆಳಗ್ಗೆ ಗೆಳೆಯನ ಕಂಡು ಒಹಾಯೋ ಗೊಜೈಮಾಸು ಸಟೋಶಿ ಸಾನ್ ಎಂದೆ. Good morning, Mr Satoshi ಎನ್ನುವ ಅರ್ಥ. ಸಟೋಶಿ ಬಹಳ ಸಂತೋಷದಿಂದ ಅವರ ಬಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಮಾತು ಮುಂದುವರಿಸಲು ಮಹರಾಯ, ನನಗೆ ಗೊತ್ತಿರುವುದು ಅಷ್ಟೇ, ದಯವಿಟ್ಟು ಇಂಗ್ಲೀಷಿನಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡು ಎಂದು ವಿನಂತಿಸಿದೆ. ನಾವು ಅವರ ಬಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡಿದರೆ ಅವರೂ ಅದರಲ್ಲೇ ಉತ್ತರಿಸುತ್ತಾರೆ. ನಾವು ಕಂಗಾಲು ಆಗುತ್ತೇವೆ. ಅಪರಿಚಿತ ಬಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡಿದರೆ ಅರ್ಥೈಸಲು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಅನ್ನುವುದು ನನ್ನ ಅನುಭವ.

ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೇರಿಕದಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಜ್ನಾನ ಕಡಿಮೆ. ಅಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡುವಾಗ ಕೈಸನ್ನೆಯೊಂದಿಗೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲೇ ಹೇಳಿ ಸುದಾರಿಸಿರುವುದಾಗಿ ನೇಮಿಚಂದ್ರರು ಪ್ರವಾಸ ಕಥೆಯಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಮೊದಲು ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಿದ್ದೆವು. ಅದು ಏನೂ ಪ್ರಯೋಜನವಿಲ್ಲವೆಂದು ಅರಿತ ನಂತರ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಆದರೇನು ಕನ್ನಡ ಆದರೇನು ಎಂದು ಕನ್ನಡವೇ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದೆವು ಎಂದಿದ್ದಾರೆ.

ಕಲಬುರ್ಗಿಯ ಕಲರವ

ಕಲಬುರ್ಗಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಗಮೇಶ್ವರ ಮಹಿಳಾ ಮಂಡಲ ಲೇಖಕಿಯರ ವೇದಿಕೆಯನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದೆ.

ಸಂಧ್ಯಾ ಹೊನಗುಂಟಿಕರ್ ಅವರ ‘ಹರಿದ ಹಾಸಿಗೆ ಹಂಬಲ’ ಹಾಗೂ ಗವೀಶ ಹಿರೇಮಠ ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಮಹಿಳೆ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕತೆ’ ಕೃತಿಗಳ ಬಿಡುಗಡೆ ಸಮಾರಂಭ ಜರುಗಿತು. ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಧನೆ ಮಾಡಿದವರನ್ನು ಗೌರವಿಸಲಾಯಿತು.

 

ಬಿಳಿಮಲೆ ಪತ್ರ- ‘ಕಡಲ ತಡಿಯ ತಲ್ಲಣ’

 

ನಾನು ಹುಟ್ಟಿದ ಜಿಲ್ಲೆ ಅವಿಭಜಿತ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆ.
ನನ್ನ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಬಗ್ಗೆ ನನಗೆ ಅತೀವ ಮೋಹ.
ಬೋರ್ಗೆರೆವ ಕಡಲು, ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟ ಶ್ರೇಣಿ, ಝುಳು ಝುಳು ಹರಿಯುವ ನದಿ, ಹಚ್ಚ ಹಸಿರಿನ ವನಸಿರಿ, ಸದಾ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲರಾಗಿರುವ ಜನ- ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ವರ್ಣಿತವಾಗಿರುವ ನಾಗಲೋಕವಿದು.

’ತುಳುನಾಡು’ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಈ ಕರಾವಳಿ ಸಮೃದ್ದವಾದ ಕಲಾ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ನಾಗಾರಾಧನೆ, ಭೂತಾರಾಧನೆಯಂತ ಆರಾಧನ ಪದ್ದತಿಯಿದೆ. ಕಂಬಳ, ಚೆನ್ನೆಮಣೆ, ಕಾಯಿ ಕುಟ್ಟುವುದು, ಕೋಳಿ ಅಂಕದಂತ ಜಾನಪದ ಕ್ರೀಡೆಗಳಿವೆ. ಆಟಿಕಳಂಜ, ಚೆನ್ನುನಲಿಕೆಯಂತ ಜಾನಪದ ಕುಣಿತವಿದೆ. ಧರ್ಮ ಸಮನ್ವಯಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾದ ಅಲಿ, ಬಬ್ಬರ್ಯ ಭೂತವಿದೆ. ಸರ್ವಧರ್ಮದವರಿಂದಲೂ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಡುವ ಅತ್ತೂರು ಚರ್ಚ್ ಇದೆ. ಜೈನ-ಶೈವ ಸಂಗಮದ ಧರ್ಮಸ್ಥಳವಿದೆ. ಉಳ್ಳಾಲದ ದರ್ಗವಿದೆ. ಬಪ್ಪಬ್ಯಾರಿಯಿಂದ ಕಟ್ಟಲಾಗಿದೆಯೆನ್ನುವ ಮುಲ್ಕಿಯ ಕಾರ್ನಾಡ್ ದುರ್ಗಪರಮೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನವಿದೆ.

ಹಾಗಿದ್ದರೂ ನನ್ನ ಜಿಲ್ಲೆಯಿಂದು ಕೋಮು ಗಲಭೆಗಳಿಂದ ತತ್ತರಿಸಿದೆ. ಮಾತೃಮೂಲ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಇನ್ನೂ ಜೀವಂತವಾಗಿರುವ ಈ ನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಮೇಲೆ ನಿರಂತರ ಹಲ್ಲೆಗಳಾಗುತ್ತಿದೆ. ಜನ ಭಯಭೀತರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ದನಿಯೆತ್ತಿದವರ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಅಡಗಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಏನಾದರೂ ಮಾಡಬೇಕಲ್ಲಾ……. ಎಂದಾಗ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡದ್ದೇ ಈ ಆಲೋಚನೆ.

ನಾನು ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಉಷಾ ಕಟ್ಟೆಮನೆ ಸೇರಿ ‘ಕಡಲ ತಡಿಯ ತಲ್ಲಣ’ ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಸೃಷ್ಟಿ ಪ್ರಕಾಶನದ ನಾಗೇಶ್ ಅದನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ನಮ್ಮ ಗೆಳೆಯರ ಬಳಗ ಒತ್ತಾಸೆಯಾಗಿ ನಿಂತಿದೆ. ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಮುಂಬಯಿಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರಲ್ಲಿ ಪುಸ್ತಕ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗಲಿದೆ.

ತುಳುನಾಡನ್ನು ಕೇಂದ್ರಿಕರಿಸಿರುವ ಈ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಕಡಲ ಕಿನಾರೆಯ ಬಹಳಷ್ಟು ಲೇಖಕರ ಬರಹಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳು ಈಗ ತಾನೆ ಅಚ್ಚಿನ ಮನೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಲಿದೆ. ಇನ್ನು ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅದು ನಿಮ್ಮ ಕೈ ಸೇರಲಿದೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಮೊದಲು ನಿಮ್ಮನ್ನೊಂದು ಸಲಹೆ ಕೇಳೋಣ ಅನಿಸಿತು.’ಕಡಲ ತಡಿಯ ತಲ್ಲಣ’ ಕುರಿತಂತೆ ತಮ್ಮ ಸಲಹೆ ಸೂಚನೆಗಳಿಗೆ ಸ್ವಾಗತವಿದೆ. ನಾವು ಮುನ್ನಡೆಯುವಲ್ಲಿ ಅದು ಸಹಾಯಕವಾಗಬಹುದೆಂಬ ನಂಬಿಕೆ ನಮ್ಮದು.

ಉಷಾ ಕಟ್ಟೆಮನೆ ಮತ್ತು
ಪುರುಷೋತ್ತಮ ಬಿಳಿಮಲೆ